Πηγή - Αρκαδικές Ειδήσεις Η Επιτροπή Περιβάλλοντος κατέθεσε πρόταση για ένα ολοκληρωμένο σχέδιο προστασίας που θα περιλαμβάνει ζώνες διαχείρισης - ανάδειξης και προστασίας, δραστηριότητες αγροτουρισμού και οικοτουρισμού αλλά και δράσεις που σχετίζονται με τον πολιτισμό και τον αθλητισμό.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΟΛΟ ΤΟ ΠΟΡΙΣΜΑ
Α. Εισαγωγή
Η Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής επισκέφθηκε την περιοχή της λίμνης του Λάδωνα σε μία προσπάθεια α) να καταγραφούν τα προβλήματα β) να κατατεθούν οι απόψεις των φορέων γ) να εντοπισθούν οι αναγκαίες δράσεις για την ανάδειξη της περιοχής δ) να οργανωθεί ένα σύστημα συντονισμού των επιμέρους φορέων αλλά και ε) να δρομολογηθεί ένα ουσιαστικό σύστημα παρακολούθησης της εφαρμογής των δράσεων.
Στην προσπάθεια της αυτή η Επιτροπή κατέγραψε τις απόψεις των Περιφερειών Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδος, των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Αρκαδίας και Αχαίας, της ΤΕΔΚ Αρκαδίας, των Δήμων Κλείτορος, Λαγκαδιών, Τροπαίων, Κοντοβάζαινας, Παίων, της ΔΕΗ Λάδωνα και μη Κυβερνητικών Οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή.
Η Επιτροπή κατέγραψε και αξιοποίησε επίσης τις απόψεις των Βουλευτών Δ. Ρέππα, Οδ. Κωνσταντινόπουλου και Αν. Λυκουρέντζου.
Β. Γενικές διαπιστώσεις
Αν και η Επιτροπή εντοπίζει λόγω αρμοδιότητας την προσέγγιση της στο φυσικό περιβάλλον, αντιλαμβάνεται ότι η συνολική εξέταση του θέματος δεν μπορεί να αγνοήσει τις οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις του που άλλωστε επηρεάζουν αλλά και επηρεάζονται καθοριστικά από την κατάσταση του περιβάλλοντος.
Η Επιτροπή εκτιμά θετικά τις παρεμβάσεις που έχουν δρομολογηθεί για την προστασία και την ανάδειξη της περιοχής. Όμως η ισχύς των παρεμβάσεων των εμπλεκόμενων φορέων είναι ασθενέστερη των αναπτυξιακών αναγκών της περιοχής ενώ όσο δεν προκύπτει συντονισμός μεταξύ των φορέων, οι ήδη περιορισμένες αρμοδιότητες αποδυναμώνονται ακόμη περισσότερο.
Η Επιτροπή εντοπίζει έλλειμμα συντονισμού μεταξύ των συναρμόδιων φορέων. Το έλλειμμα αυτό έχει μερίδιο στη διαμόρφωση της παρούσας κατάστασης αλλά και επηρεάζει και την απόδοση των αναγκαίων μέτρων.
Η Επιτροπή εντοπίζει επίσης επικαλύψεις αρμοδιοτήτων μεταξύ των φορέων της τοπικής και νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, της περιφερειακής διοίκησης αλλά και της κεντρικής διοίκησης.
Γ. Ειδικές διαπιστώσεις
Η λίμνη του Λάδωνα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους φυσικούς παράγοντες της Πελοποννήσου με σημαντική υποστήριξη του περιβάλλοντος και προσφορά φυσικών πόρων, νερού και εδάφους.
Η περιοχή της λίμνης Λάδωνα είναι ενιαία και το οικοσύστημα που δημιουργεί δεν υποδιαιρείται.
Η λίμνη Λάδωνα αναδεικνύει ως κυρίαρχα στοιχεία το περιβάλλον και το νερό. Οι δύο αυτοί παράγοντες καθορίζονται, ελέγχονται και διαχειρίζονται, ποιοτικά και ποσοτικά, με ενιαίο (-κοινό) τρόπο, ανεξάρτητα διοικητικής υπαγωγής. Ο τρόπος αυτός πρέπει να προσδιορίζεται από όλους τους αρμόδιους φορείς προστασίας και διαχείρισης των οποίων οι αρμοδιότητες άπτονται των ορίων του ποταμού.
Η περιοχή της λίμνης του Λάδωνα εμφανίζεται σε ικανοποιητική οικολογική κατάσταση (μετρήσεις ΔΕΗ) και συνδυάζει με μοναδικό τρόπο χαρακτηριστικά του φυσικού περιβάλλοντος (λίμνη/ποταμός, υγροτοπική βλάστηση, πλούσια ορνιθοπανίδα) και του πολιτιστικού περιβάλλοντος.
Η περιοχή παρουσιάζει επίσης υψηλή ποιότητα φυσικών χαρακτηριστικών και τοπίου που μπορούν να προσφέρουν σημαντικές δυνατότητες για ανάπτυξη δραστηριοτήτων εναλλακτικών μορφών τουρισμού και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.
Η περιοχή δεν έχει ενταχθεί στο Πρόγραμμα NATURA 2000 και στην παρούσα φάση προστατεύεται από τις γενικές και ειδικές ρυθμίσεις του ν. 1650/86.
Αν και η περιοχή είναι σημαντικής οικολογικής αξίας, απουσιάζει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο προστασίας το οποίο θα περιελάμβανε ζώνες διαχείρισης - ανάδειξης και προστασίας.
Οι οικισμοί που αναπτύσσονται στην περίμετρο της λίμνης εμφανίζονται σε καλή κατάσταση αν και οι οικιστικές πιέσεις που καταγράφονται ήδη, ενδεχομένως επηρεάζουν τον παραδοσιακό τους χαρακτήρα.
Οι οικισμοί δεν συγκροτούν δίκτυο στο οποίο να αλληλοσυμπληρώνονται οι δράσεις/πρωτοβουλίες.
Αν και έχουν δρομολογηθεί αναπτυξιακά έργα μέτριας έντασης, η περιοχή στερείται επαρκούς οδικού δικτύου το οποίο να συνδέει τους παραλαδώνιους οικισμούς μεταξύ τους ή να αποκαθιστά την οδική επικοινωνία με τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα των Νομών.
Το ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον της λίμνης προσφέρεται για την ήπια τουριστική ανάπτυξη στο πρότυπο άλλων λιμνών στη χώρα (λίμνη Πλαστήρα, λίμνη Κερκίνη, κ.α.).
Η οικονομική διαστρωμάτωση της περιοχής παραπέμπει σε δράσεις του πρωτογενούς τομέα (γεωργία-κτηνοτροφία), γεγονός που συνηγορεί στον αγροτουριστικό προσανατολισμό της περιοχής.
Σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ απουσιάζει ένα οργανωμένο πρόγραμμα παρακολούθησης των νερών γεγονός που δεν επιτρέπει την εξαγωγή συμπερασμάτων σε ότι αφορά την οικολογική κατάσταση των νερών (Οδηγία 2θοο/6ο).
Από τα στοιχεία της ΔΕΗ, προκύπτει ότι η λειτουργία του ΥΗΣ Λάδωνα δεν επηρεάζει την ποιότητα των νερών της λίμνης στην εγγύτητα του φράγματος.
1Σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ προβλήματα ρύπανσης εντοπίζονται στον παραπόταμο Τράγο λόγω της λειτουργίας τυροκομείου. Η επίδραση των προβλημάτων αυτών στην ποιότητα των νερών της λίμνης δεν κατεστη δυνατόν να αποτυπωθεί.
Κρίσιμη παράμετρο αποτελεί η φέρουσα ικανότητα της περιοχής και η απαραίτητη κρίσιμη μάζα ανάπτυξης ώστε να μη διαταραχθεί το φυσικό περιβάλλον αλλά και η μορφή των οικισμών.
Δ. Θεσμικό πλαίσιο για την προστασία της λίμνης Λάδωνα
Το θεσμικό πλαίσιο για την ένταξη της περιοχής των λιμνών σε καθεστώς προστασίας είναι ο ν. 1650/86 «Για την προστασία του Περιβάλλοντος». Η περιοχή δεν έχει χαρακτηρισθεί ως εντασσόμενη στο Δίκτυο NATURA 2000.
Ε. Συμπεράσματα - Προτάσεις
1. Προτείνεται η κατάρτιση και υλοποίηση σχεδίου υποστήριξης της λίμνης του Λάδωνα και της ευρύτερης περιοχής (εφεξής λίμνη Λάδωνα) που θα έχει ως γενικότερο στόχο:
την προστασία του πλούσιου φυσικού περιβάλλοντος,
την οικο-τουριστική ανάπτυξη,
την υποστήριξη αγροτουριστικών δράσεων,
την υποστήριξη δράσεων πολιτισμού και αθλητισμού,
την ενσωμάτωση και στήριξη των παραλίμνιων οικισμών,
την οργάνωση του παραλίμνιου χώρου.
Το Σχέδιο θα υποστηρίζεται ως προς την εφαρμογή του από τον υπό σύσταση Φορέα Διαχείρισης του όρους Μαινάλου που θα μετονομασθεί ως Φορέας Διαχείρισης όρους Μαινάλου και λίμνης Λάδωνα.
2. Το σχέδιο θα βασίζεται στα παρακάτω:
Κανονιστικό - Διαχειριστικό πλαίσιο.
Καθορισμός ζωνών προστασίας
Καθορισμός ζωνών επιτρεπόμενων χρήσεων
Μελέτη - Παρατήρηση - Προστασία.
Δημιουργία θυλάκων παρατήρησης και μελέτης
Εργαστηριακός εξοπλισμός
Συστηματική καταγραφή κατά περιοχή της χλωρίδας και πανίδας
Χώροι περιβαλλοντικής εκπαίδευσης
Μικροί θεματικοί χώροι επίδειξης θεμάτων περιβάλλοντος
Θέσεις παρατηρητηρίων - θέας - λήψης φωτογραφιών
Χώροι προστασίας
Εμπλουτισμός χλωρίδας και πανίδας
Υδάτινοι χώροι αναπαραγωγής ψαριών
Καταφύγια θηραμάτων
Οικοτουριστική αξιοποίηση
Χώροι αναψυχής-αναψυκτήρια
Χώροι αθλητισμού
Ανάπτυξη εναλλακτικού τουρισμού (παρατήρηση αγροτουρισμός κλπ.)
Πρόσβαση (περιμετρικός δρόμος μικρού ποδηλατόδρομος,κ.α.)
Καταλύματα εναρμονισμένα με το φυσικό περιβάλλον.
Αγροτουρισμός
Προτείνεται στο πλαίσιο του Σχεδίου να δημιουργηθεί περιμετρικά της λίμνης μία ζώνη αποκλειστικής βιολογικής καλλιέργειας σε συνεργασία με το Φορέα Διαχείρισης και τις τοπικές υπηρεσίες Αγροτικής Ανάπτυξης. Αυτό θα ενισχύσει την περιβαλλοντική προστασία, θα συμβάλλει στην αποφυγή επιβάρυνσης του υδροφόρου ορίζοντα και του υδατικού δυναμικού της λίμνης από νιτρικά και άλλα λιπάσματα, αλλά και θα δώσει διέξοδο στην τοπική γεωργική οικονομία καθώς έτσι δημιουργούνται προϊόντα με υψηλή προστιθέμενη αξία και υποστηρίζεται η τοπική απασχόληση.
2. Το σχέδιο θα έχει ως ειδικότερους στόχους:
(2.1) την σταθεροποίηση των φυσικογεωγραφικών και υδατικών στοιχείων της λίμνης και του ποταμού, ποσοτικών και ποιοτικών, που θα συνοδεύονται με μέτρα οριοθέτησης της παραλίμνιας και της παραποτάμιας ζώνης,
(2.2) την ισορροπία των ποσοτικών χαρακτηριστικών της υδάτινης μάζας και την προστασία της ομαλής ροής τους καθώς και την διατήρηση της ποιότητας του νερού σε ικανοποιητικά επίπεδα (Οδηγίες Ε. Ε. και Εθνική Νομοθεσία),
(2.3) την προστασία του ποτάμιου και λιμναίου συστήματος από διαβρώσεις, προσχώσεις και γενικότερα αστοχίες γαιών που αλλοιώνουν την ομαλή λειτουργία του,
(2.4) την προστασία των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, με παράλληλο σχεδιασμό υποστήριξης και ανάπλασης πρασίνου, με μέτρα, δράσεις και έργα υποστήριξης, προστασίας αναψυχής, αθλοπαιδιών κλπ., που θα αφορούν την παραποτάμια ζώνη και κυρίως τα σημεία που
υφίστανται τις μεγαλύτερες πιέσεις από το ανθρωπογενές περιβάλλον,
υφίστανται τις μεγαλύτερες πιέσεις από το ανθρωπογενές περιβάλλον,
(2.5) την παρακολούθηση σε επιλεγμένες περιοχές των κύριων παραμέτρων του ποταμού και της λίμνης, ποιοτικών και ποσοτικών, καθώς και των παρεμβάσεων, μεταβολών και κινδύνων που προκύπτουν από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες.
3· Το Σχέδιο προτείνεται να εξετασθεί προς χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα ΕΣΠΑ 2007-2013 (κυρίως σε ότι αφορά στα Υπουργεία ΠΕΚΑ, Υποδομών, Αγροτικής Ανάπτυξης και τις Περιφέρειες). Μέρος των αναγκαίων πιστώσεων προτείνεται να αναλάβει η ΔΕΗ ως συμμετοχή για την εκμετάλλευση των υδατικών πόρων της περιοχής.
4· Το Σχέδιο θα εξειδικεύεται σε μέτρα, έργα και δράσεις που θα αφορούν κυρίως τα ακόλουθα:
Οριοθέτηση και προστασία του ποταμού και της παραποτάμιας ζώνης, περιφράξεις, μικρά φράγματα ανάσχεσης στερεών, κλπ.. (4-2) Καθαρισμός από εκμεταλλεύσεις, κτίσματα, παρεμβάσεις, κλπ., και επαναφορά του φυσικού περιβάλλοντος. (4-3) Υποστήριξη γαιών με αποστραγγίσεις, τοιχία αντιστήριξης κλπ.. (4-4) Προστασία και ανάπλαση πηγών και μέτρα υποστήριξης από υπερεκμεταλλεύσεις νερού. (4-5) Ανάπλαση χώρων, με φυτεύσεις, κατασκευές αθλοπαιδιών, χώρων αναψυχής κλπ. (4-6) Παρακολούθηση ποιοτικών και ποσοτικών χαρακτηριστικών της υδάτινης μάζας καθώς και του μικροκλίματος.
5· Το Σχέδιο θα αποτυπώνει τα άμεσα, μεσοπρόθεσμα και μακροπροσθεσμα μέτρα που πρέπει να ληφθούν και να τηρηθούν και την πορεία ολοκλήρωσης και λειτουργίας των έργων:
(5·ΐ) Άμεση τοπογραφική αποτύπωση της περιοχής, υφιστάμενη κατάσταση και καθορισμός της παραποτάμιας ζώνης, όπως αυτή καθορίζεται από το σχεδιασμό (εκτιμήσεις, ιδιοκτησιακό καθεστώς κλπ.).
(5.2) Καθορισμός ζώνης άμεσης προστασίας της λίμνης Λάδωνα, η οποία δεν πρέπει να είναι μικρότερη από τα ιοογπ πλάτος, μετά το ανώτερο όριο της κοίτης για κάθε πλευρά.
(5-3) Η πράσινη ζώνη, με φυσική βλάστηση, δεν πρέπει να είναι μικρότερη από τα 50πί. Σε αυτήν προστίθενται και οι περιοχές με εκτεταμένη φυσική βλάστηση οι οποίες θα πρέπει να χαρακτηριστούν ως παραποτάμια φυσικά πάρκα.
(5-4) Παύση υδροληψίας με απευθείας άντληση από τη λίμνη για ατομική άρδευση ή και άλλες ανάγκες και μόνο από τα προκαθορισμένα και εγκεκριμένα σημεία άντλησης και τα εγκεκριμένα αντλιοστάσια.
(5.5) Δημιουργία υποχρεωτικά στεγανών βόθρων ή δικτύου αποχέτευσης ή και μεταφοράς σε βιολογικούς καθαρισμούς των αστικών αποβλήτων χωριών ή και μικρών πόλεων, έτσι ώστε να καταργηθούν οι απορροφητικοί βόθροι τουλάχιστον στους οικισμούς που άπτονται της λίμνης ή βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη από τα 500ΐη από αυτόν.
(5-6) Απαγόρευση διάτρησης γεωτρήσεων σε απόσταση τουλάχιστον 200ΙΤ) από τη λίμνη και πρόβλεψη για τη στεγάνωση των αδειοδοτημένων αρδευτικών γεωτρήσεων
(5-7) Υποχρεωτικός καθαρισμός όλων των καναλιών νερού την ξηρά περίοδο.
Κρίνεται σκόπιμο να εξετασθεί η σημασία και η δυναμική του έργου του Δασικού Χωριού ως συνιστώσα του Σχεδίου.
Τέλος η Επιτροπή καταγράφει με ενδιαφέρον την πρόταση που κατατέθηκε για τη διοργάνωση Φεστιβάλ στην περιοχή του Λάδωνα κατά αντιστοιχία των Φεστιβάλ που πραγματοποιούνται σε «παραποτάμιες» ή παραλίμνιες περιοχές. Σκοπός ενός τέτοιου φεστιβάλ είναι η ανταλλαγή εμπειριών, σχετικά με τον πολιτισμό και την οικολογία, η καλλιέργεια συνείδησης για την οικολογική ισορροπία της περιοχής και η προσέλκυση τουριστών από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Τέλος η Επιτροπή:
1. Αναθέτει στον Πρόεδρο της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής της Βουλής των Ελλήνων να υποβάλλει ως εισήγηση το παρόν Πόρισμα στον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων με την παράκληση να διαβιβασθεί στους Προέδρους των Κοινοβουλευτικών Ομάδων και στα μέλη της Βουλής των Ελλήνων και να αναρτηθεί στο δικτυακό τόπο της Βουλής των Ελλήνων.
2. Αναθέτει στον Πρόεδρο της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής της Βουλής των Ελλήνων να παρουσιάσει το παρόν πόρισμα στους Υπουργούς ΠΕΚΑ, Υποδομών, Οικονομίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Πολιτισμου-Τουρισμου αλλά και να αποστείλει το Πόρισμα σε κάθε φορέα που αναπτύσσει πολιτική, επιστημονική ή κοινωνική δραστηριότητα σε θέματα φυσικού περιβάλλοντος και τοπικής ανάπτυξης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου