H Ευρω-μεσογειακή συνάντηση νέων που διοργάνωσε το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS στη Βόρεια και τη Νότια Κυνουρία (Αρκαδία) στα πλαίσια του προγράμματος της ΕΕ «Νέα Γενιά σε Δράση» ολοκληρώθηκε με επιτυχία πριν λίγες μέρες. Μετά από ένα δεκαήμερο γεμάτο εμπειρίες και συγκινήσεις, η λήξη του προγράμματος θύμισε πραγματικό ξεριζωμό: αγκαλιές, φιλιά και κλάμα (πολύ κλάμα), για τους σαράντα νέους 20-30 ετών που επέστρεψαν σχεδόν με το ζόρι στη Γαλλία, την Ιταλία, την Τουρκία, την Ιορδανία και το Ισραήλ (επίσης στην Αθήνα και στην Πάτρα για την ελληνική ομάδα!).
Ο τίτλος του συγκεκριμένου προγράμματος ήταν «Βιοποικιλότητα και Πολιτιστική Ποικιλομορφία» και είχε ως στόχους την ενημέρωση των νέων σχετικά με θέματα προστασίας της πλούσιας μεσογειακής βιοποικιλότητας και την ανταλλαγή πολιτιστικών στοιχείων μεταξύ τους και με τον τόπο φιλοξενίας. Βασίστηκε δηλαδή στην απλη διαπίστωση ότι το ‘διαφορετικό΄είναι καλό: τα φυσικά οικοσυστήματα χρειάζονται πολλά διαφορετικά είδη για να είναι υγιή και ανθεκτικά και με τον ίδιο τρόπο οι ανθρώπινες κοινωνίες γίνονται ‘γονιμότερες’ όταν σε αυτές συνυπάρχουν διαφορετικές κουλτούρες και πολιτισμοί.Η περιβαλλοντική ενημέρωση έγινε μέσα από πλήθος παρουσιάσεων, δραστηριοτήτων και επισκέψεων πεδίου:
μάθαμε πολλά από τους εκλεκτούς προσκεκλημένους ομιλητές: την πρόεδρο του Οικολογικού Πάρκου Πάρνωνα-Μουστού κυρία Μαρία Αναγνωστοπούλου, το Γενικό Διευθυντή της Αναπτυξιακής Εταιρίας Πάρνωνα κύριο Μαρίνο Μπερέτσο, τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Αιγαίου κύριο Γεώργιο Κόκκωρη και πολλούς άλλου
παρακολουθήσαμε την παρουσίαση της κάθε ομάδας για τις προστατευόμενες περιοχές και το πλαίσιο λειτουργίας τους στην κάθε συμμετέχουσα χώρα, με υλικό που είχαν προετοιμάσει πριν από την έναρξη της συνάντησης
συμμετείχαμε σε ομαδικά εργαστήρια και συζητήσαμε το σχεδιασμό και τη λειτουργία ενός φορέα διαχείρισης προστατευόμενης περιοχής Natura 2000, ενώ παίξαμε και ένα παιχνίδι ρόλων με την αναπαράσταση της διαβούλευσης για το πρόσφατο προτεινόμενο νομοσχέδιο του ΥΠΕΚΑ για τη βιοποικιλότητα!
είδαμε πάνω από πενήντα διαφορετικά είδη φυτών της περιοχής και με την καθοδήγηση της γεωπόνου κυρίας Αθανασοπούλου τα μυρίσαμε, τα πιάσαμε (καταραμένη τσουκνίδα), μερικά κιόλας τα φάγαμε!
κάναμε μία σειρά επισκέψεων πεδίου (τρεις περιηγήσεις στο σύνολο) στις οποίες ήρθαμε σε επαφή με τον απαράμιλλο φυσικό πλούτου του Πάρνωνα, επισκεφτήκαμε τα δάση Δενδρόκεδρου και Καστανιών, τον υγρότοπο Μουστού και φυσικά τα κέντρα περιβαλλοντικής ενημέρωσης στον Άγιο Πέτρο και το Άστρος
μάθαμε για τη σημασία της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και είδαμε επιτυχημένες πρακτικές και παραδείγματα από τη δασολόγο, κυρία Καλαθά
Δοκιμάσαμε τα εξαιρετικά βιολογικά προϊόντα της περιοχής και γεμίσαμε τις βαλίτσες μας με όσα μπορέσουμε να χωρέσουμε!
Η διαπολιτιστική ανταλλαγή, που αποτελούσε εξίσου σημαντική πτυχή του προγράμματος, έγινε μέσα από καθαρά βιωματικές δραστηριότητες:
Η κάθε ομάδα είχε από μια βραδιά για να παρουσιάσει τον πολιτισμό και τις τοπικές παραδόσεις του τόπου προέλευσής της. Έτσι οι σεφ της κάθε χώρας μπήκαν στην κουζίνα και μας μαγείρεψαν παραδοσιακά εδέσματα, πριν αρχίσουν τα γλέντια και οι χοροί! Χορέψαμε ταραντέλα από τη Σικελία, φάγαμε φαλάφελ από το Ισραήλ, μάθαμε το αραβικό αλφάβητο και φορέσαμε τις παραδοσιακές κελεμπίες από την Ιορδανία, είδαμε θεατρική αναπαράσταση της ίδρυσης της Μασσαλίας από τον Πρωτέα της Φωκίδας στα αρχαία χρόνια, παντρέψαμε τον Κυριάκο και τη Houria με παραδοσιακό τούρκικο γάμο και χορέψαμε παντού, σε ζευγάρια και σε κύκλους, σε τραπέζια και καρέκλες, σε ξενοδοχεία, ταβέρνες… και σε μία δημοτική βιβλιοθήκη (!)
Γνωρίσαμε τους φιλόξενους ανθρώπους της Κυνουρίας και μάθαμε για τον τρόπο ζωής και της παραδόσεις τους. Τους βάλαμε στους χορούς μας και μας βάλανε στους δικούς τους, ειδικά τη βραδιά της Τσικνοπέμπτης στο Λεωνίδιο!
Γνωρίσαμε τις τάξεις του δημοτικού και του γυμνασίου του Λεωνιδίου και μαζί με τους μαθητές βρήκαμε στο χάρτη τον τόπο προέλευσης της κάθε ομάδας, ενώ επισκεφθήκαμε το ΕΠΑΛ Άστρους και ξεναγηθήκαμε στο εντυπωσιακό λαογραφικό μουσείο που έχουνε στήσει τα παιδιά μέσα στο σχολείο.
Μάθαμε για την πλούσια τσακώνικη παράδοση και ακούσαμε την αρχαία δωρική διάλεκτο να μιλιέται μπροστά μας!
Επισκεφτήκαμε τα χωριά του Πάρνωνα και ζήσαμε τη συγκινητική τους φιλοξενία, είδαμε το λαογραφικό μουσείο στον χιονισμένο Κοσμά, την ιστορική Μονή Μαλεβής και την εντυπωσιακή Μονή της Έλωνας χτισμένη σε απόκρημνη πλαγιά του βουνού, τη χαρακτηριστική αρχιτεκτονική της Κυνουρίας και τους αρχοντικούς πύργους Τρικαλίτη στον Άγιο Πέτρο και Τσικαλιώτη στο Λεωνίδιο
Και φυσικά, για να γεφυρώσουμε και εμείς οι ίδιοι τα δύο μας βασικά θέματα και να αποτυπώσουμε τη σχέση μεταξύ φυσικού περιβάλλοντος και ανθρώπινου πολιτισμού, επιστρατεύσαμε την καλλιτεχνική μας έμπνευση!
Μέσα από πλήθος ομαδικών καλλιτεχνικών εργαστηρίων, αποτυπώσουμε στο χαρτί αλλά και σε χειροτεχνία αυτό το πάντρεμα φύσης και πολιτισμού, βασισμένοι στα ερεθίσματα που δεχόμασταν από την επαφή μας με τη φύση και τις πολλές διαφορετικές παραδόσεις της Μεσογείου
Μάθαμε τα βασικά της φωτογράφησης και εξορμήσαμε στα χωριά της περιοχής σε ομάδες φωτογραφίας, για να αποτυπώσουμε μέσα από το φακό μας το φυσικό τοπίο, την τοπική αρχιτεκτονική και φυσικά τους ανθρώπους της περιοχής στην καθημερινότητά τους
Δυστυχώς τώρα η συνάντηση μας τελείωσε, και είναι καθήκον μας, αυτών που συμμετείχαμε, να προσπαθήσουμε να μεταλαμπαδεύσουμε όσα μάθαμε για τη σημασία της προστασίας της μεσογειακής βιοποικιλότητας και τους πολύχρωμους πολιτισμούς της Μεσογείου, που λίγα τους χωρίζουν και πολλά τους ενώνουν. Ελπίζουμε η συνάντηση αυτή να ήταν απλά το έναυσμα για πολλά ταξίδια που θα γίνουν στο μέλλον και για αλησμόνητες ιστορίες που θα γραφτούν σε αυτά!