Η υπόθεση με τα βιομηχανικά απόβλητα στη Μεγαλόπολη, μόνο καινούργια δεν είναι. Σήμερα, το Blog «Καλημέρα Αρκαδία» θα σας υπενθυμίσει στοιχεία τα οποία αφορούν το 2009 και το 2010 και έχουν άμεση σχέση με την υπόθεση αυτή. Στοιχεία επίκαιρα, μετά τις τελευταίες εξελίξεις με την έγκριση περιβαλλοντικών όρων του Χώρου Διαχείρισης Βραχμανικών Αποβλήτων στο λεκανοπέδιο της Μεγαλόπολης.
Τον Μάρτιο του 2010...
, ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Χουντής (από τη Γορτυνία), είχε καταθέσει μία ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την υπόθεση του ΧΔΒΑ Μεγαλόπολης. Η απάντηση του αρμόδιου Επιτρόπου της Κομισιόν, παρουσιάζει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.
08/03/2010 ΕΡΩΤΗΣΗ ΤΟΥ Ν.ΧΟΥΝΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΧΩΡΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ
Τότε, ο Αρκάς ευρωβουλευτής ανέφερε: «Ενώ στις 18.08.2009 η Ελλάδα κατέθεσε στο Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ) υπόμνημα αντίκρουσης στην υπόθεση C-286/08 το οποίο, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει και κατάλογο μελλοντικών χώρων διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων στην Ελλάδα με αναφορά και στο χώρο διαχείρισης βιομηχανικών αποβλήτων της ΔΕΗ στο λιγνιτικό κέντρο Μεγαλόπολης. Στη συνέχεια, η ΔΕΗ προέβη σε συμπληρωματική αίτηση έγκρισης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για τον υπερδιπλασιασμό της χωρητικότητας του υπό δημιουργία χώρου με σκοπό τη χρήση του χώρου για διαχείριση βιομηχανικών και άλλων αποβλήτων. Λαμβάνοντας υπόψη όπως καταγγέλλουν φορείς ότι:
- ο χώρος βρίσκεται σε απόσταση 530 μέτρων από τον ποταμό Αλφειό, 400μ από τον οικισμό της Θωκνίας και 3.5-4 χλμ από τη Μεγαλόπολη,
- υπάρχουν σοβαρές ενστάσεις κατά της επιλογής του συγκεκριμένου χώρου λόγω αυξημένου κινδύνου στη δημόσια υγεία και στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον,
- η ΜΠΕ είναι ελλιπής γιατί δεν γίνεται πουθενά λόγος για το είδος των βιομηχανικών και άλλων αποβλήτων που πρόκειται να διατεθούν στο χώρο διάθεσης βιομηχανικών αποβλήτων (ΧΔΒΑ),
- ο προτεινόμενος ΧΔΒΑ εντοπίζεται σε περιοχή όπου το 2004 παρατηρήθηκαν μετακινήσεις του εδάφους με εμφανείς επιπτώσεις σε σημεία του χώρου ακόμη και σήμερα,
- Παραβιάζετε η οδηγία 1999/31/ΕΚ και τα Παραρτήματά της Ι και ΙΙ, καθώς και την Απόφαση 2003/33/ΕΚ για τον καθορισμό κριτηρίων και διαδικασιών αποδοχής των αποβλήτων στους χώρους υγειονομικής ταφής, ερωτάται η Επιτροπή κατά πόσο ο χώρος αυτός, με τον τρόπο που έχει σχεδιαστεί, παραβιάζει την κοινοτική νομοθεσία για τις ΜΠΕ και την υγειονομική ταφή. Έχουν θεσπιστεί οι ειδικές διατάξεις της ανωτέρω Απόφασης στην ελληνική νομοθεσία; Με ποιόν τρόπο η Ελλάδα εξασφαλίζει στην πράξη την πλήρη εφαρμογή και αποτελεσματικότητα της Απόφασης; Με δεδομένη την αναγκαιότητα δημιουργίας ενός ΧΔΒΑ, προτίθεται η Επιτροπή να μεσολαβήσει στις αρμόδιες ελληνικές αρχές ώστε να επιλεγεί εναλλακτικός χώρος που να πληροί τα κριτήρια της προαναφερθείσας νομοθεσίας; Τί μέτρα σκοπεύει να λάβει ώστε οι αρμόδιες ελληνικές αρχές να συμμορφωθούν προς τις κοινοτικές διατάξεις σχετικά με την ασφαλή διάθεση του αμιάντου και των λοιπών βιομηχανικών αποβλήτων ;»
- ο χώρος βρίσκεται σε απόσταση 530 μέτρων από τον ποταμό Αλφειό, 400μ από τον οικισμό της Θωκνίας και 3.5-4 χλμ από τη Μεγαλόπολη,
- υπάρχουν σοβαρές ενστάσεις κατά της επιλογής του συγκεκριμένου χώρου λόγω αυξημένου κινδύνου στη δημόσια υγεία και στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον,
- η ΜΠΕ είναι ελλιπής γιατί δεν γίνεται πουθενά λόγος για το είδος των βιομηχανικών και άλλων αποβλήτων που πρόκειται να διατεθούν στο χώρο διάθεσης βιομηχανικών αποβλήτων (ΧΔΒΑ),
- ο προτεινόμενος ΧΔΒΑ εντοπίζεται σε περιοχή όπου το 2004 παρατηρήθηκαν μετακινήσεις του εδάφους με εμφανείς επιπτώσεις σε σημεία του χώρου ακόμη και σήμερα,
- Παραβιάζετε η οδηγία 1999/31/ΕΚ και τα Παραρτήματά της Ι και ΙΙ, καθώς και την Απόφαση 2003/33/ΕΚ για τον καθορισμό κριτηρίων και διαδικασιών αποδοχής των αποβλήτων στους χώρους υγειονομικής ταφής, ερωτάται η Επιτροπή κατά πόσο ο χώρος αυτός, με τον τρόπο που έχει σχεδιαστεί, παραβιάζει την κοινοτική νομοθεσία για τις ΜΠΕ και την υγειονομική ταφή. Έχουν θεσπιστεί οι ειδικές διατάξεις της ανωτέρω Απόφασης στην ελληνική νομοθεσία; Με ποιόν τρόπο η Ελλάδα εξασφαλίζει στην πράξη την πλήρη εφαρμογή και αποτελεσματικότητα της Απόφασης; Με δεδομένη την αναγκαιότητα δημιουργίας ενός ΧΔΒΑ, προτίθεται η Επιτροπή να μεσολαβήσει στις αρμόδιες ελληνικές αρχές ώστε να επιλεγεί εναλλακτικός χώρος που να πληροί τα κριτήρια της προαναφερθείσας νομοθεσίας; Τί μέτρα σκοπεύει να λάβει ώστε οι αρμόδιες ελληνικές αρχές να συμμορφωθούν προς τις κοινοτικές διατάξεις σχετικά με την ασφαλή διάθεση του αμιάντου και των λοιπών βιομηχανικών αποβλήτων ;»
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΠΟΤΟΤΣΝΙΚ ΣΤΟΝ Ν.ΧΟΥΝΤΗ
Την 1η Ιουλίου 2010, ο Επίτροπος για Περιβάλλον κ.Ποτότσνικ με αφορμή ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Ν.Χουντή σχετικά με την κατασκευή χώρου διαχείρισης βιομηχανικών αποβλήτων στην Μεγαλόπολη απαντά συνολικότερα για το θέμα των ΧΥΤΑ στην Ελλάδα τονίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι οι ελληνικές αρχές είναι υπεύθυνες για την χωροθέτηση τους κι ότι καθίσταται πλέον αναγκαία η υποδοχή και επικίνδυνων αποβλήτων στους ΧΥΤΑ .
Πιο συγκεκριμένα, ο Επίτροπος Ποτότσνικ, στην απάντησή του όσον αφορά τα επικίνδυνα απόβλητα και τους ΧΥΤΑ, επισημαίνει ότι:
«Στις 10 Σεπτεμβρίου 2009, στην υπόθεση C-286/08, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταδίκασε την Ελλάδα εξαιτίας της μη έγκρισης σχεδίου διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων σύμφωνου με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της απουσίας καθιέρωσης ενός ολοκληρωμένου και κατάλληλου δικτύου εγκαταστάσεων διάθεσης επικίνδυνων αποβλήτων. ….Η κατασκευή ΧΥΤΑ με δυνατότητα υποδοχής επικίνδυνων αποβλήτων καθίσταται αναγκαία προκειμένου η Ελλάδα να μπορέσει να συμμορφωθεί με την απόφαση του Δικαστηρίου.
Η υγειονομική ταφή αποβλήτων αποτελεί μία από τις μεθόδους διαχείρισης των αποβλήτων και υπόκειται στις διατάξεις της οδηγίας 99/31/ΕΚ (αδειοδότηση, αποδοχή των αποβλήτων, έλεγχος και επιτήρηση κατά τη φάση της αξιοποίησης, παύση λειτουργίας, διαχείριση μετά την παύση λειτουργίας). Η προτεραιότητα που δίδεται στις άλλες μεθόδους διαχείρισης αποβλήτων δεν συνιστά λόγο παράβασης της νομοθεσίας. Η πιθανή παράβαση των οδηγιών για τη διαχείριση αποβλήτων (2006/12/ΕΚ και 99/31/ΕΚ) θα εξαρτηθεί κυρίως από τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσει η εγκατάσταση, δηλαδή εάν θα είναι ή όχι σύμφωνη με τις κατάλληλες διατάξεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Παράλληλα, η κατασκευή χώρων υγειονομικής ταφής αποβλήτων πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) σύμφωνα με την οδηγία 85/337/ΕΟΚ. Ωστόσο, η οδηγία δεν δίνει στην Επιτροπή τη δυνατότητα παρέμβασης όσον αφορά τη σκοπιμότητα ή τη θέση του έργου ή ελέγχου της ουσίας της μελέτης των επιπτώσεων και των εγκεκριμένων περιβαλλοντικών όρων (εκτός περιπτώσεων στις οποίες το κράτος μέλος διαπράττει προφανές λάθος εκτίμησης). Όλα αυτά εμπίπτουν στην ευθύνη των αρχών των κρατών μελών.»
Όσον αφορά, στον ΧΥΤΑ Μεγαλόπολης ο Επίτροπος αναφέρει ότι:
«Η Ελλάδα έχει συμπεριλάβει τον συγκεκριμένο χώρο υγειονομικής ταφής αποβλήτων μεταξύ των προς κατασκευή ΧΥΤΑ.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή, δρομολογήθηκε η διαδικασία εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του εν λόγω έργου. Η αρμόδια υπουργός έχει ήδη εγκρίνει την προκαταρκτική μελέτη εκτίμησης επιπτώσεων. Ωστόσο, η εν λόγω έγκριση δεν αποτελεί παρά την προκαταρκτική φάση της διαδικασίας και δεν παράγει δεσμευτικά νομικά αποτελέσματα. Πράγματι, η ΜΠΕ πρέπει στη συνέχεια να πραγματοποιηθεί και κατόπιν να υποβληθεί για διαβούλευση στο ευρύ κοινό. Μετά την ολοκλήρωση αυτής της φάσης, εναπόκειται στην αρμόδια αρχή να λάβει την τελική απόφαση και να εγκρίνει ή όχι την ΜΠΕ. Τίποτε από αυτά δεν φαίνεται να έχει γίνει.
Επομένως συνεπάγεται ότι επί του παρόντος δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί καμία παραβίαση της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.»
Η υγειονομική ταφή αποβλήτων αποτελεί μία από τις μεθόδους διαχείρισης των αποβλήτων και υπόκειται στις διατάξεις της οδηγίας 99/31/ΕΚ (αδειοδότηση, αποδοχή των αποβλήτων, έλεγχος και επιτήρηση κατά τη φάση της αξιοποίησης, παύση λειτουργίας, διαχείριση μετά την παύση λειτουργίας). Η προτεραιότητα που δίδεται στις άλλες μεθόδους διαχείρισης αποβλήτων δεν συνιστά λόγο παράβασης της νομοθεσίας. Η πιθανή παράβαση των οδηγιών για τη διαχείριση αποβλήτων (2006/12/ΕΚ και 99/31/ΕΚ) θα εξαρτηθεί κυρίως από τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσει η εγκατάσταση, δηλαδή εάν θα είναι ή όχι σύμφωνη με τις κατάλληλες διατάξεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Παράλληλα, η κατασκευή χώρων υγειονομικής ταφής αποβλήτων πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) σύμφωνα με την οδηγία 85/337/ΕΟΚ. Ωστόσο, η οδηγία δεν δίνει στην Επιτροπή τη δυνατότητα παρέμβασης όσον αφορά τη σκοπιμότητα ή τη θέση του έργου ή ελέγχου της ουσίας της μελέτης των επιπτώσεων και των εγκεκριμένων περιβαλλοντικών όρων (εκτός περιπτώσεων στις οποίες το κράτος μέλος διαπράττει προφανές λάθος εκτίμησης). Όλα αυτά εμπίπτουν στην ευθύνη των αρχών των κρατών μελών.»
Όσον αφορά, στον ΧΥΤΑ Μεγαλόπολης ο Επίτροπος αναφέρει ότι:
«Η Ελλάδα έχει συμπεριλάβει τον συγκεκριμένο χώρο υγειονομικής ταφής αποβλήτων μεταξύ των προς κατασκευή ΧΥΤΑ.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή, δρομολογήθηκε η διαδικασία εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του εν λόγω έργου. Η αρμόδια υπουργός έχει ήδη εγκρίνει την προκαταρκτική μελέτη εκτίμησης επιπτώσεων. Ωστόσο, η εν λόγω έγκριση δεν αποτελεί παρά την προκαταρκτική φάση της διαδικασίας και δεν παράγει δεσμευτικά νομικά αποτελέσματα. Πράγματι, η ΜΠΕ πρέπει στη συνέχεια να πραγματοποιηθεί και κατόπιν να υποβληθεί για διαβούλευση στο ευρύ κοινό. Μετά την ολοκλήρωση αυτής της φάσης, εναπόκειται στην αρμόδια αρχή να λάβει την τελική απόφαση και να εγκρίνει ή όχι την ΜΠΕ. Τίποτε από αυτά δεν φαίνεται να έχει γίνει.
Επομένως συνεπάγεται ότι επί του παρόντος δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί καμία παραβίαση της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.»