Με δεδομένο ότι ο Πέτρος Τατούλης, έχει ανακοινώσει την πρόθεσή του να δημιουργήσει μία ειδική οικονομική ζώνη στην περιφέρεια Πελοποννήσου, πολλές απαντήσεις σε ερωτήματα τα οποία προκύπτουν για το τι ακριβώς σημαίνει η εφαρμογή της ΕΟΖ στην περιοχή μας, δίνει δημοσίευμα της "Ημερησίας", σχετικά με το αντίστοιχο σχέδιο το οποίο έχει δρομολογηθεί σε μία άλλη περιφέρεια, στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης.ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ
Το Υπουργικό Συμβούλιο θα πρέπει να λάβει την κατάλληλη απόφαση και με την υπογραφή του πρωθυπουργού να προωθηθεί το αίτημα έγκρισης δημιουργίας ΕΟΖ στα αρμόδια κοινοτικά όργανα.
Για την Περιφέρεια της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης και την ανακήρυξή της σε ΕΟΖ υφίσταται ήδη κατατεθειμένη πρόταση (με σχετική τεκμηρίωση) από το Χρηματοοικονομικό Φόρουμ Θράκης, τα Επιμελητήρια της ακριτικής περιοχής και επιχειρηματίες με εγκατεστημένες βιομηχανίες στη Θράκη. Οι κυριότερες ερωτήσεις-απαντήσεις, που αφορούν τη δομή λειτουργίας μίας ΕΟΖ είναι οι ακόλουθες:
Τι ακριβώς είναι μία Ειδική Οικονομική Ζώνη (ΕΟΖ);
Μία Ειδική Οικονομική Ζώνη είναι μία διακριτή διοικητική περιφέρεια, δηλαδή μία διασφαλισμένη και προσδιορισμένη περιοχή στην οικονομική επικράτεια ενός κράτους, επί της οποίας ισχύουν διαφορετικές δασμολογικές, φορολογικές και λοιπές ειδικές νομικές ρυθμίσεις, κανονισμοί και διοικητικά προνόμια επί διαμετακομιζομένων αγαθών. Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις ΕΟΖ απολαμβάνουν ιδιαίτερη, ευνοϊκότερη φορολογική μεταχείριση. Εταιρείες οι οποίες ιδρύουν επιχειρήσεις εντός μίας ΕΟΖ απολαμβάνουν, για παράδειγμα, επωφελέστερων όρων όταν αγοράζουν δομημένα / αναπτυχθέντα ακίνητα, εν μέρει αδάπανη υποστήριξη για τη διεκπεραίωση των διαδικασιών ίδρυσης της επιχείρησής τους ή φορολογική απαλλαγή αναφορικά με απόκτηση γηπέδων και κτιρίων. Επίσης, οι εταιρίες αυτές μπορούν να απαλλάσσονται από εταιρικό φόρο εισοδήματος.
Είναι συμβατή η δημιουργία μίας ΕΟΖ με την κοινοτική νομοθεσία;
Επί της αρχής η καθιέρωση ΕΟΖ δεν είναι συμβατή με τη νομοθεσία της Ε.Ε. Οι ΕΟΖ παραβιάζουν τη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ) της 25.03.1957, όπως τροποποιήθηκε από τη Συνθήκη της Λισαβόνας της 13.12.07. Η ασυμβατότητα αυτή οφείλεται στο σκοπό της δημιουργίας και της εξασφάλισης της ομαλής λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς (Αρθρο 26 ΕΟΚ), καθώς και στο δικαίωμα ελεύθερης διακίνησης αγαθών μέσα στο πλαίσιο μίας τελωνειακής ένωσης (Αρθρο 28 ΕΟΚ). Παρά ταύτα, το άρθρο 28 της ΕΟΚ επιτρέπει αποκλίσεις από τους όρους ρύθμισης λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς, με την προϋπόθεση ότι αυτές είναι προσωρινής φύσεως και προκαλούν την ελάχιστη δυνατή διατάραξη στη λειτουργία της. Η πρόβλεψη αυτή καταδεικνύει ότι η σύσταση Ειδικής Οικονομικής Ζώνης εκφεύγει της αρμοδιότητας του εθνικού νομοθέτη και επιφυλάσσεται αποκλειστικά στην αρμοδιότητα του Ευρωπαίου νομοθέτη. Συνεπώς, η ανεξάρτητη δράση από οιοδήποτε κράτος - μέλος κατά μόνας συνιστά παραβίαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και, ως εκ τούτου, θα ήταν άκυρη και θα μπορούσε να αγνοηθεί εξ ολοκλήρου από τα λοιπά κράτη-μέλη.
Τότε πώς θα δημιουργηθούν στην Ελλάδα;
Εκκινώντας από τους βασικούς όρους της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πράξης, το Αρθρο 27 της ΕΟΚ προβλέπει εξαιρέσεις. Το συγκεκριμένο Άρθρο εξυπηρετεί το σκοπό της εξισορρόπησης συμφερόντων μεταξύ των πλέον ανεπτυγμένων οικονομικά κρατών - μελών από τη μία και την ομάδα των οικονομικά ασθενέστερων κρατών-μελών από την άλλη. Συνεπώς, η εξισορρόπηση των συμφερόντων μπορεί να περιλαμβάνει και περιφερειακά συγκεκριμένες περιοχές εντός των ορίων ενός οικονομικά αδύναμου κράτους-μέλους. Κάτι τέτοιο δεν συνιστά παραβίαση του άρθρου 175/εδ.2 της ΕΟΚ, το οποίο συγκροτεί την πολιτική της εσωτερικής αγοράς με σκοπό τη σύγκλιση και, συνεπώς, λειτουργεί ως μοντέλο μία εσωτερικής αγοράς που την χαρακτηρίζει η αλληλεγγύη. Τα διαφορετικά επίπεδα ανάπτυξης μεταξύ των εθνικών οικονομιών πρέπει, συνεπώς, να λαμβάνονται κατ' αυτήν υπόψη. Η συγκεκριμένη άδεια διαφοροποίησης με τη μορφή εξαίρεσης απευθύνεται προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι εξαιρέσεις είναι προβλέψεις παράγωγης νομοθεσίας, οι οποίες δημιουργούν ή επιτρέπουν, τουλάχιστον για περιορισμένη χρονική περίοδο, μία νομική κατάσταση μεμονωμένου κράτους-μέλους, η οποία παρεκκλίνει από αυτήν άλλων κρατών-μελών. Οι εξαιρέσεις στην περιοχή της εσωτερικής αγοράς περιλαμβάνουν συνήθως όρια στο ενδοκοινοτικό εμπόριο, καθώς και διάκριση μεταξύ παραγωγών ή καταναλωτών διαφόρων κρατών-μελών ή αντίθετα, «αδικαιολόγητα» πλεονεκτήματα για τις εξυπηρετούμενες περιοχές.
Υπάρχει προηγούμενο λειτουργίας ΕΟΖ στην Ε.Ε.;
Από το 1998 έως το 2002 η Ε.Ε. και η Πολωνία διαπραγματεύθηκαν τους όρους ένταξης της Δημοκρατίας της Πολωνίας στην Ε.Ε. Οι όροι αυτοί διατυπώθηκαν στη σχετική Συνθήκη Ένταξης της χώρας. Σύμφωνα με την Πράξη που αφορά τους όρους ένταξης της Πολωνίας χορηγήθηκε άδεια για τη σύσταση 14 Ειδικών Οικονομικών Ζωνών υπό την προϋπόθεση περιορισμένης χρονικής διάρκειας ισχύος τους, η οποία εκπνέει την 23.12.2012 και την 31.12.2017 αντίστοιχα.
Πώς μπορεί να δημιουργηθεί ΕΟΖ στην Ανατολική Μακεδονία-Θράκη;
H θέσπιση EOZ στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης μπορεί να εφαρμοστεί αποκλειστικά μέσω νομοθετικής σύμπραξης μεταξύ της Ε.Ε. και της Ελληνικής Δημοκρατίας. Αυτό μπορεί να ξεκινήσει με την υποβολή σχετικής αίτησης στις αρμόδιες υπηρεσίες της Επιτροπής. Για την υποβολή μίας τέτοιας αίτησης προς την Ε.Ε. απαιτείται απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της Ελλάδας και η εξουσιοδότηση για την έναρξη διαπραγματεύσεων, μέσω κυβερνητικής απόφασης που φέρει την υπογραφή του πρωθυπουργού.
Ποια είναι τα μισθολογικά-ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζόμενων στην ΕΟΖ;
Δεν διαφοροποιούνται από τα δικαιώματα των εργαζόμενων στην υπόλοιπη επικράτεια του κράτους-μέλους, που φιλοξενεί την ΕΟΖ. Τα πλεονεκτήματα για τις επιχειρήσεις, που θα εγκατασταθούν στην ΕΟΖ απορρέουν κυρίως από τη χαμηλή εταιρική φορολογία, τη δυνατότητα διεκπεραίωσης διοικητικών και γραφειοκρατικών διαδικασιών πολύ πιο γρήγορα, σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα, ενώ μπορεί να ισχύει και πριμοδότηση για απασχόληση τοπικού εργατικού δυναμικού, αξιοποίηση πρώτων υλών από την περιοχή κ.ά.
Κίνητρα για προσέλκυση επενδύσεων
Υπάρχει κάποια πρόσφατη σχετική τοποθέτηση αρμόδιου κοινοτικού στελέχους;
Ο επίτροπος Ολι Ρεν απαντώντας πριν λίγες ημέρες στον ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Νίκο Χουντή, επισήμανε ότι «στο πλαίσιο της καθιέρωσης ΕΟΖ, η κυβέρνηση μπορεί να προβλέψει απαλλαγές από τους εισαγωγικούς και τους εξαγωγικούς δασμούς, να απλοποιήσει τους τελωνειακούς και διοικητικούς ελέγχους και τις διαδικασίες, να ακολουθήσει φιλελεύθερη συναλλαγματική πολιτική και να παρέχει φορολογικά κίνητρα. Αυτά είναι τα κίνητρα που προσφέρει μια κυβέρνηση για την προσέλκυση νέων επενδυτών. Στη συνέχεια είναι δυνατόν να δημιουργηθούν διάφορα είδη ειδικών οικονομικών ζωνών, π.χ., ζώνες ελεύθερου εμπορίου, ζώνες μεταποίησης προς εξαγωγή, βιομηχανικές ζώνες, ελεύθεροι λιμένες κ.λπ.
Η ιδέα της δημιουργίας Ειδικών Οικονομικών Ζωνών στην Ελλάδα δεν έχει ακόμη εξεταστεί από την επιτροπή. Αν και πρόκειται για ενδιαφέρουσα ιδέα, που θα μπορούσε να τονώσει την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα, τουλάχιστον σε συγκεκριμένους τομείς, πρέπει να εξεταστεί με ιδιαίτερη σοβαρότητα, λαμβάνοντας υπόψη τις θεμελιώδεις αρχές και τις πολιτικές της Ε.Ε., όπως είναι οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις και τον ανταγωνισμό, η φορολογική νομοθεσία και ειδικότερα ο κώδικας δεοντολογίας για τη φορολόγηση των επιχειρήσεων, καθώς και το Εργατικό Δίκαιο. Απ' όσο γνωρίζουμε, η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη συγκεκριμένα σχέδια για τη δημιουργία ειδικών οικονομικών ζωνών, με την έννοια που αναφέρθηκε πιο πάνω. Πιστεύουμε ότι είναι μια καλή ιδέα να εξετάσουν οι ελληνικές αρχές το ενδεχόμενο ανάληψης πρωτοβουλιών του είδους αυτού. Αν το αποφασίσει η κυβέρνηση, η επιτροπή είναι πρόθυμη να συζητήσει με τις ελληνικές αρχές τη δυνατότητα υλοποίησης των ιδεών αυτών».
(Πηγή: Ημερησία)
