Γράφει ο Διονύσης Θωμάς
Οικονομολόγος
Υποψήφιος Αντιπεριφερειάρχης – «Αγωνιστική Συνεργασία Πελοποννήσου»
Το τελευταίο διάστημα ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Πέτρος Τατούλης σε κάθε ευκαιρία αναπτύσσει τη θεωρία του και το όραμα του για την ανάπτυξη της Πελοποννήσου. Ένα όραμα και πρόταση που συνοψίζεται σε μία και μόνο έννοια, την «Ειδική Οικονομική Ζώνη» η Ε. Ο. Ζ. Τι είναι όμως αυτές οι ζώνες, που στοχεύουν και πώς λειτουργούν όπου εφαρμόστηκαν;
Είναι πλέον πασιφανές ότι ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου λειτουργεί σαν «λαγός» των νεοφιλελεύθερων πολιτικών της τρόϊκας και των κυρίαρχων κύκλων της αστικής τάξης. Μέσα στο πολιτικό πλαίσιο που διαμορφώνετε με τη μνημονιακή συγκυβέρνηση η Περιφέρεια Πελοποννήσου (Π. Π.) αναδεικνύεται «πρωτοπόρος»!! Η σύνθεση του ψηφοδελτίου της παράταξης «Νέα Πελοπόννησος» που πλειοψήφισε (έστω με περίπου 40% στο πρώτο γύρο) υπήρξε προπομπός της μνημονιακής κυβέρνησης του κου Παπαδήμου, με υποστήριξη από ΠΑΣΟΚ – μέρος της ΝΔ – ΛΑΟΣ. Να υπενθυμίσω ότι ο υπογράφων – ως υποψήφιος αντιπεριφερειάρχης της παράταξης της Αγωνιστικής Συνεργασίας Πελοποννήσου - σε άρθρο του στον τοπικό και περιφερειακό τύπο τις παραμονές των περιφερειακών εκλογών του Νοέμβρη 2010 (στις 26/10/2011) μεταξύ των άλλων σημείωνε: «…….Ιδιαίτερα για την Πελοπόννησο όμως τα πράγματα, όσον αφορά τις περιφερειακές εκλογές, αποκτούν μια ξεχωριστή σημασία. Εδώ γίνεται ένα σημαντικό «πείραμα». Θα επιβραβεύσουν οι πολίτες την …περίεργη συνάντηση στο πρόσωπο του Τατούλη ως υποψηφίου περιφερειάρχη, που ανήκει στους νεοφιλελεύθερη αντίληψη, με συμμετοχή στελεχών του ΠΑΣΟΚ, του ΛΑΟΣ, πρώην Νεοδημοκρατικών νομαρχών, Ντορικών και άλλων, ή θα αποκαλύψουν το παιχνίδι που παίζεται; Θα ξεπεράσουν το επιχείρημα κάποιων από το ΠΑΣΟΚ που λέει: «Τι να κάνουμε; Αντί να χάσει το ΠΑΣΟΚ την περιφέρεια, δεν είναι καλύτερα να χάσει ο Δράκος και να βγάλουμε αντιπεριφερειάρχες και συμβούλους»; Θα κατανοηθεί πως προετοιμάζονται και δοκιμάζονται νέα σενάρια, μπροστά στη διαφαινόμενη χρεοκοπία της κυβέρνησης; Η θα δώσουν ένα δυνατό χαστούκι στα σχέδια τους για την πολιτική σε συνθήκες μνημονίου η ακόμα και τη «μετα – μνημόνιο» εποχή;».
Με λίγα λόγια, τίποτα δεν είναι τυχαίο!!!!!
Τι είναι όμως αυτές οι περιβόητες Ε. Ο. Ζ. για τις οποίες ο Περιφερειάρχης έφτασε στο σημείο να επιτεθεί με χυδαίο τρόπο σε Πρόεδρο πολιτικού κόμματος (Α. Τσίπρας) και περιφερειακό σύμβουλο (Θ. Πετράκος); Είναι όντως ένα εργαλείο ανάπτυξης που η αριστερά δεν μπορεί να καταλάβει; Είναι απλά ένα διοικητικό μέτρο που θα διευκολύνει την αναπτυξιακή διαδικασία σε μια συγκεκριμένη και εκ των προτέρων προσδιορισμένη περιοχή (ζώνη); Είναι έμπνευση του Τατούλη η υπάρχει διεθνής εμπειρία με συγκεκριμένα αποτελέσματα;
Για το συγκεκριμένο θέμα ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει δείξει η Γερμανία και γερμανοί μεγαλοβιομήχανοι. Τη συζήτηση για την ανάπτυξη τέτοιων ζωνών άνοιξε το καλοκαίρι ο Γερμανός υφυπουργός Οικονομίας Στέφαν Κάπφερερ, ο οποίος υποστήριξε πως «οι γερμανικές επιχειρήσεις δεν χρειάζονται εγγυήσεις για να επενδύσουν στην Ελλάδα, αλλά να διαμορφωθεί ένα ελκυστικό πλαίσιο προσέλκυσης επενδύσεων.
Ενα τέτοιο πλαίσιο πρέπει να περιλαμβάνει ειδικές οικονομικές ζώνες με ξεχωριστό νομικό, διοικητικό και εργασιακό καθεστώς, προκειμένου να διευκολυνθούν οι επενδυτές...».΄(Ελευθεροτυπία 25/10/11). Στο ίδιο άρθρο αναφέρεται επίσης:
«Στο ελληνικό μοντέλο διαχείρισης τέτοιων ζωνών κατά τους Γερμανούς αξιοποιούνται τα ευρωπαϊκά κονδύλια του ΕΣΠΑ κάτω από την «άριστη συνεργασία» των υπουργείων Οικονομίας Ανάπτυξης Γερμανίας - Ελλάδας, με τρεις κινήσεις:
* Πρώτον: Η Γερμανία βάζει όρους και ζητεί προϋποθέσεις και ευνοϊκές συνθήκες για να επενδύσει στην υπερχρεωμένη Ελλάδα.
* Δεύτερον: Η Γερμανία προτείνει Ειδικές Οικονομικές Ζώνες (ΕΟΖ) και συνδέει την αξιοποίηση του ΕΣΠΑ αποκλειστικά με τις ζώνες αυτές.
* Τρίτον: Η Γερμανία απαιτεί να επενδυθεί το ΕΣΠΑ με δικούς της όρους (ευνοϊκούς για τη γερμανική οικονομία), αποκλειστικά στις υπό γερμανική διαχείριση ΕΟΖ και η Ελλάδα... υπακούει.»
Στο θέμα των Ε. Ο. Ζ. αναφέρθηκε και ο Ο. Ρεν – ευρωπαίος επίτροπος – απαντώντας σε ερώτηση του ευρωβουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Ν. Χουντή. «Στο πλαίσιο της καθιέρωσης ΕΟΖ, η κυβέρνηση μπορεί να προβλέψει απαλλαγές από τους εισαγωγικούς και τους εξαγωγικούς δασμούς, να απλοποιήσει τους τελωνειακούς και διοικητικούς ελέγχους και τις διαδικασίες, να ακολουθήσει φιλελεύθερη συναλλαγματική πολιτική και να παρέχει φορολογικά κίνητρα. Αυτά είναι τα κίνητρα που προσφέρει μια κυβέρνηση για την προσέλκυση νέων επενδυτών. Στη συνέχεια είναι δυνατό να δημιουργηθούν διάφορα είδη ειδικών οικονομικών ζωνών, π.χ. ζώνες ελεύθερου εμπορίου, ζώνες μεταποίησης προς εξαγωγή, βιομηχανικές ζώνες, ελεύθεροι λιμένες, κ.λπ..» (Το Βήμα – 31/10/11)
Πρακτικά πως λειτουργούν οι Ε. Ο. Ζ. που περιγράφει παραπάνω ο Ρέν; Τα πράγματα είναι συγκεκριμένα. Οι επιχειρήσεις που λειτουργούν εντός των ΕΟΖ χρησιμοποιούν εισαγόμενες πρώτες ύλες χωρίς δασμούς. Αξιοποιούν τη φορολογική ασυλία και δεν πληρώνουν σχεδόν καθόλου φόρους. Αυτά σε συνδυασμό με τη χαμηλή διασύνδεσή τους με την εγχώρια οικονομία, δείχνει ότι το όφελος για την οικονομία της φιλοξενούσας χώρας είναι μηδαμινό. Παράλληλα, με πρόσχημα την απλοποίηση των διοικητικών διαδικασιών και στο όνομα της δήθεν «καταπολέμησης της γραφειοκρατίας» καταλύεται η όποια έννοια προστασίας του περιβάλλοντος, των αρχαιολογικών χώρων, κλπ. (κυριαρχεί σε απόλυτο βαθμό η λογική του fast track).
Όσο για τις θέσεις εργασίας, το όποιο όφελος είναι αμελητέο μπροστά στην άγρια εκμετάλλευση των εργαζομένων. Σύμφωνα με μελέτη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, οι εργαζόμενοι αυτών των ζωνών δουλεύουν 10 - 12 ώρες καθημερινά, ενώ σε κάποιες περιόδους ακόμη και 16 ώρες συνεχώς. Πολλά εργοστάσια χρησιμοποιούν σύστημα ημερήσιων, ή εβδομαδιαίων πλάνων παραγωγής. Πράγμα που σημαίνει ότι για να πάρει ο εργάτης το μεροκάματό του πρέπει να πετύχει το πλάνο παραγωγής. Έτσι, σε κάποιες περιπτώσεις οι εργάτες είναι υποχρεωμένοι να δουλεύουν πέραν της «κανονικής» βάρδιας. Σε άλλη μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας αναφέρεται ότι στις Ε. Ο. Ζ. της Κίνας το μέσο ωράριο εργασίας κυμαίνεται από 54 έως 77 ώρες τη βδομάδα.
Αυτό είναι – σε συντομία – το καθεστώς υπό το οποίο λειτουργούν οι Ειδικές Οικονομικές Ζώνες που επιδιώκουν να στήσουν και στη χώρα μας οι κυρίαρχοι κύκλοι του κεφαλαίου. Γίνεται προσπάθεια να μεταφερθεί και στην Ελλάδα ένα πρότυπο «ανάπτυξης» που έχει ήδη εφαρμοστεί σε χώρες όπως η Κίνα, Αγκόλα, Μπαγκλαντές, Βραζιλία, Ινδία, Ιράν, Ιορδανία, Καζακστάν, Ομάν, Πακιστάν, Φιλιππίνες, Πολωνία, Νότια Κορέα, Ρωσία, Ουκρανία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Καμπότζη, Περού κ.α. Φαίνεται ότι μαζί με όλα τα άλλα μέτρα που εφαρμόζουν η θα εφαρμόσουν στο άμεσο μέλλον οι κυβερνήσεις του μνημονίου είναι η «κινεζοποίηση» του επιπέδου ζωής του έλληνα εργαζόμενου χρησιμοποιώντας σαν εργαλείο τις Ε. Ο. Ζ. και πρόθυμους φορείς αυτών των μέτρων και αντιλήψεων πολιτικά πρόσωπα όπως ο κος Τατούλης και φορείς όπως η παράταξη «Νέα Πελοπόννησος».
Με την ευκαιρία…… τα θεσμικά όργανα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, έχουν πάρει θέση επί των πολιτικών ακροβατισμών του τύπου «κατόπιν ενεργειών μου» του Περιφερειάρχη; («Μετά την αυτόνομη παρέμβασή μου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αν η χώρα καταρρεύσει η Περιφέρεια Πελοποννήσου θα είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τα προβλήματα ρευστότητας»!!!!!!! - τοποθέτηση του κου Τατούλη στη συνάντηση του με εκπροσώπους της Γενικής Τράπαζας – 4/11/11). Οι Αντιπεριφερειάρχες Πελοποννήσου στο σύνολο τους και το προεδρείο του Περιφερειακού Συμβουλίου συμφωνούν με το «αναπτυξιακό όραμα» του Περιφερειάρχη; Το θέμα των Ε. Ο. Ζ. έχει συζητηθεί και σε ποιο θεσμικό όργανο της Περιφέρειας; Τέλος, οι απόψεις του κου Τατούλη είναι προσωπικές; Εκφράζουν και δεσμεύουν τα συλλογικά όργανα της Π. Π.;
Γιατί όπως και νάχει αυτό δεν είναι το όραμα των μισθωτών, των αγροτών, των αυτοαπασχολούμενων της Πελοποννήσου. Είναι και πρέπει να μείνει «όραμα» του κου Τατούλη και της πλειοψηφούσας παράταξης στη Περιφέρεια Πελοποννήσου.